Nederlandse journalist en televisiemaker (1947). Barend werd eind jaren zestig journalist. Ontmoette als verslaggever van het jongerenblad Plug zijn toekomstige journalistieke wederhelft Henk van Dorp (1940), die net bij Veronica was begonnen met het radioprogramma Sportief zijn, beter worden. Voor deze bijdrage tijdens het WK 1978 was het tweetal verantwoordelijk.
I ‘Welke Wereldkampioenschappen komt u bezoeken? Die van het verdriet? Die van de tranen?’ Verhaal in Vrij Nederland, 10 juni 1978.
Tijdens zijn studiejaren werkte Barend enige tijd op de sportredactie bij Het Parool. Maakte daar een legendarisch verhaal, dat nooit werd geplaatst. Samen met journalist Max Pam vond Barend dat er beter over sport geschreven moest worden. Ook pleitte hij voor meer amateurvoetbal in de krant en meer aandacht voor de Amsterdamse clubs naast Ajax: Blauw-Wit en De Volewijckers. Dat advies werd opgevolgd. Barend vertelde tijdens een speciaal voor Sport (editie 2007) afgenomen interview dat hij soms de uitwedstrijden van deze clubs mocht verslaan. ‘Ik moest naar Sportclub Drenthe in Zwarte Meer, tegen Volewijckers en dat werd 0-0. Na afloop deed trainer Jan van Asten zijn lange legeronderbroek uit, in de kleedkamer, daar was ik gewoon bij. Hij hield een persconferentietje, want hij vond het enig dat ik helemaal vanuit Amsterdam was gekomen met een Eend. Terug had ik wind tegen, dus dat was zeventig kilometer per uur, harder ging echt niet. Ik was ’s avonds pas om negen uur terug, of zo. En toen moest ik daar een verhaal over maken. Ik heb toen mijn reis beschreven. Dat ik al ’s ochtends om tien uur de deur uitging. Dat ik daar aankwam en dat iedereen net de kerk uitkwam. Ik beschreef de jaknikkers voor de olie waar je dan langskwam. Dat ik na de wedstrijd om half vijf terug moest rijden, schemerdonker, weer die jaknikkers en dat het regende en somberde. En ik besloot: oja, Sportclub Drenthe – Volewijckers 0-0. Woedend waren ze. Hoe ik het in het hoofd haalde. Ik moest toen ook een ander verhaal maken, maar dat heb ik geweigerd. Er was niets te zeggen over die wedstrijd. De volgende dag heb ik Nico Scheepmaker gebeld en die zei: werk het nog wat meer uit dan plaatsen wij het in Vrij Nederland. En volgens mij is dat ook gebeurd: als mijn eerste verhaal in Vrij Nederland.’
Onderzoek in oude Vrij Nederland’s leidde tot geen verhaal. Verder speurwerk leverde op dat het mogelijk de wedstrijd Veendam – Volewijckers betrof op zondag 12 maart 1972. De beschikbare uitslagen op het internet van De Volewijckers aan het einde van de jaren zestig, begin jaren zeventig laten met de uitslag 0-0 én een verre tegenstander uit het Noordoosten van het land geen andere mogelijkheid. Het verslag van deze wedstrijd in Het Parool van maandag 13 maart 1972 is te lezen als een langgerekt cliché; mogelijk uit nood geboren. Barend denkt nog steeds ‘bijna zeker te weten dat het niet Veendam was’. ‘Jan van Asten was de trainer.’
In de inleiding 2007 werd al duidelijk dat de komst van Barend en van Dorp in 1972 bij Vrij Nederland groot werd aangekondigd. Volgens Frits Barend was hoofdredacteur Rinus Ferdinandusse verantwoordelijk voor de geboden vrijheid. Het weekblad profileerde zich destijds steeds meer als gezaghebbend in Nederland en durfde het aan budget uit te trekken voor journalisten die zich enkel richtte op sportverhalen. ‘Rinus beschouwde de sport net zoals politiek Den Haag. En op die manier, met volwassen journalistiek middelen, hebben Henk en ik ook altijd onze verhalen geschreven. Maar hoe je het went of keert, Rinus is op die manier heel beslissend geweest.’
Dat Barend alleen wilde komen als Van Dorp mee mocht was geen probleem, alleen kon er dan geen sprake zijn van een vast dienstverband. Door de jaren heen bewezen ze vaak het voordeel van het werken als duo. Het geselecteerde verhaal uit de Vrij Nederland van 10 juni 1978 was daar een goed voorbeeld van. In ‘Welke Kampioenschappen komt u bezoeken – Die van het verdriet? Die van de tranen?’ deed het duo verslag van de openingswedstrijd van het Wereldkampioenschap voetbal in Argentinië én van datgene wat tegelijkertijd gebeurde op het Plaza de Mayo; een demonstratie tegen het dictatoriale bewind van generaal Jorge Videla in Argentinië. Van Dorp bekeek de openingswedstrijd en Barend ging naar het Plaza de Mayo. Voor dit verhaal werd in 2007 nog geen toestemming verleend door Frits Barend en Henk van Dorp, maar in deze herziende versie van Sport wel.
Gedurende het voetbaltoernooi in 1978 zouden ze nog meerdere malen aandacht besteden aan de politieke situatie in Argentinië. Geheel in traditie – in 1974 was dat ook gelukt – schreven Barend en Van Dorp ook in 1978 over het slotbanket voor spelers en de organisatie, waarbij journalisten normaal gesproken niet aanwezig mogen zijn. De kop maakte direct de bedoeling duidelijk. Videla: ‘Mensen verdwenen? Dat vraagt men niet aan een diner.’ Het was gelukt om tijdens het banket enkele vragen te stellen aan generaal Videla.
Dit extra verhaal zorgde ervoor dat de afsluitende De Kogel is Rond-column van Freek de Jonge kwam te vervallen. De Jonge had samen met Bram Vermeulen in de aanloop naar het toernooi toe maandenlang campagne gevoerd voor de boycot van het wk. Daarvoor schreef hij columns in de Nieuwe Revu en in Vrij Nederland. Voor de laatste aflevering had De Jonge het idee gehad samen met De Tijd-columnist en oud-voetballer Jan Mulder een column te schrijven. Het verhaal van het duo Mulder/De Jonge werd wel geplaatst in De Tijd van 30 juni 1978. Een week later openbaarde Mulder de samenwerking in zijn weer geheel zelf geschreven column en benadrukte dat het woord poepshow eigenlijk peepshow moest zijn. In 2007 liet Mulder per e-mail weten: ‘Dat met Freek klopt. Hij was de grote stilistische en inhoudelijke drijfveer achter dat artikel.’
II Waarom ik Gullit kuste. Verhaal in Hard Gras van december 1996.
Na de succesvolle periode bij Vrij Nederland maakte Barend samen met zijn onafscheidelijke journalistieke wederhelft Henk van Dorp de overstap naar Nieuwe Revu, waar Derk Sauer destijds hoofdredacteur was. Als zestienjarige had Sauer het tweetal geinterviewd voor een verhaal in de schoolkrant. Volgens de latere mede-eigenaar van de NRC zorgde zijn grote enthousiasme voor de destijds als ‘zeer opvallend’ beschouwde overstap van zijn vroegere idolen. Hun openingsverhaal voor de Nieuwe Revu over Ruud Gullit stond op 13 maart 1987 op de cover: Gullit spreekt: ‘psv wordt nooit een topclub.’ Het interview luidde de definitieve breuk in van Gullit met psv, waardoor de voetballer naar ac Milan kon vertrekken. In juli 2009 was de vijftiende aflevering van het televisieprogramma Andere Tijden Sport gewijd aan de transfer van Ruud Gullit in 1987 naar AC Milaan voor het bedrag van zeventien miljoen gulden. In deze aflevering getiteld ‘De megadeal van Ruud Gullit’ speelt het betreffende artikel een belangrijke rol.
In december 1996 schreef Barend zelf dus al het geselecteerde verhaal in Hard Gras over de bijzonder relatie die hij had met Ruud Gullit. Het was zonder de naamsvermelding van Henk van Dorp. In 2000, nadat het tweetal inmiddels de overstap hadden gemaakt naar de televisie met de dagelijkse talkshow Barend & Van Dorp, legde toenmalige Nieuwe Revu-hoofdredacteur Frans Lomans de algemene werkwijze van het schrijven van artikelen uit: dus in het geval dat het een duo-productie was. ‘Frits kan wel alleen iets op papier krijgen, die heeft ook nog steeds een paar columns. Henk alleen op papier bestaat niet.’
Nadat het duo in 2006 stopte met het televisieprogramma bleef Barend op allerlei manieren actief als sportjournalist. En in 2009 lanceerde hij samen met zijn dochter Barbara Barend het sportblad ‘Helden’. Tezamen met de redactiechef van dit blad Manon Colson maakte Barend in 2013 een boek getiteld ‘De Nederlandse Sportliteratuur in 80 en enige verhalen’.